ផ្នែកតម្រងនោមកុមារ នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារ CMU
សាស្ត្រាចារ្យ Lin Qingyuan វេជ្ជបណ្ឌិតទទួលបន្ទុក
អាស៊ីន (ឈ្មោះហៅក្រៅ) មានអាយុ ២២ ឆ្នាំ បានទទួលការវះកាត់ប្តូរក្រលៀនភ្លាមបន្ទាប់ពីទើបតែបញ្ចប់ការសិក្សាពីសាកលវិទ្យាល័យ ដើម្បីចៀសផុតពីការឈឺចាប់ដោយសារការលាង ក្រលៀនអស់មួយជីវិត។ គាត់មានជំងឺតម្រងនោមដំណាក់កាលចុងក្រោយ។ តាំងពីចាប់កំណើត គាត់បានចូលបន្ទប់សង្គ្រោះបន្ទាន់ស្ទើរតែរៀងរាល់ខែ ដោយសារតែគ្រុនក្តៅរើឡើងញឹកញាប់ច្រើនដោយមិនដឹងមូលហេតុ រហូតដល់ពិនិត្យរកឃើញថាគាត់មានជាតិប្រូតេអ៊ីនច្រើនក្នុងទឹកនោម និងទឹករងៃក្នុងទឹកនោម (ជំងឺមានគ្រាប់ឈាមសច្រើនជាង) បានទៅព្យាបាលភ្លាមបន្ទាប់ពីកើតមានគ្រុនក្តៅខ្លាំងម្តងទៀត ដោយគ្រូពេទ្យបានសង្ស័យថាគាត់មានបញ្ហាតម្រងនោម ថែមទាំងជុះនោមចេញឈាមទៀតផង។ ក្រោយបានពិនិត្យអេកូរកឃើញថា មានជំងឺរោគតម្រងនោមប៉ោងធំ ឬច្រាលទឹកនោមនៅក្នុងប្លោក និងម្ខាងទៀតរួមស្វិត។ ប៉ុន្តែមន្ទីរពេទ្យ St Martins បានបញ្ជូនគាត់ទៅឲ្យសាស្ត្រាចារ្យ Lin Qingyuan វេជ្ជបណ្ឌិតទទួលបន្ទុផ្នែកតម្រងនោមកុមារ នៃមន្ទីរពេទ្យកុមារ CMU ពិនិត្យនិងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យថាជា “ភាពមិនប្រក្រតីនៃបំពង់ទឹកនោមពីកំណើត” បានវិវត្តទៅជា “ជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ (CKD)”។ បានខកខានឱកាសល្អបំផុតក្នុងការព្យាបាល។ តាំងពីពេលនោះមកបានបានចាប់ផ្តើមតាមដានជំងឺនេះ ១០ ឆ្នាំ គ្រប់គ្រងដំណើរនៃការវិវត្តជំងឺដើម្បីពន្យារពេលការមកដល់នៃការលាងក្រលៀន។
នៅឆ្នាំនោះម្តាយអាស៊ីនបាននាំគាត់ទៅពិនិត្យជំងឺនៅផ្នែកជំងឺតម្រងនោមកុមារ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Lin Qingyuan បានមានប្រសាសន៍ថា ដើម្បីបញ្ជាក់ថាតើគាត់មានការច្រាលទឹកនោមធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្លោកឬអត់ វាយតម្លៃពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃការខូចទ្រង់ទ្រាយជាលិកាតម្រងនោម (តម្រងនោមឡើងក្រមរ) រៀបចំ “ការពិនិត្យការច្រាលទឹកនោមតាមបំពង់នោម” និង "ការពិនិត្យវេជ្ជសាស្ត្រណ្វៃយ៉ូ" បានរកឃើញថាការច្រាលទឹកនោមនៅក្នុងប្លោកនោមទាំងសងខាង បណ្តាលឱ្យមានការច្រាលទឹកនោមកម្រិតទី ៥ នៅម្ខាងប្លោកនាម ហើយម្ខាងទៀតមានរួមស្វិតដោយសារតែការច្រាលទឹកនោមខ្ទប់យូរពេក ដែលបង្ហាញថា មុខងារតម្រងនោមរបស់អ្នកជំងឺកុមារឈ្មោះអាស៊ីនបានឈានចូលដំណាក់កាលទី ៣ នៃ "ជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ" (IIIb)។ អស់រយៈពេល ១០ ឆ្នាំខាងមុខ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Lin Qingyuan បន្តតាមដានដំណើរវិវត្តន៍ជំងឺរបស់អាស៊ីន និងពន្យារការវិវត្តនៃជំងឺតម្រងនោម។ ប៉ុន្តែនៅតែអាចប្រៀបផ្ទឹមជាមួយអត្រាបញ្ចេញសារធាតុក្លូមេរុល (eGFR) ធ្លាក់ចុះពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ (GFR< 5 គឺចាប់ផ្តើមលាងក្រលៀនដូចដែលបានបង្ហាញក្នុងរូបភាពទី ២)។នៅខែមិថុនាឆ្នាំនេះត្រូវតែចាប់ផ្តើមលាងឈាម។ ដោយសារម្តាយគាត់មិនដាច់ចិត្តឱ្យគាត់លាងក្រលៀន បីដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ក៏សម្រេចអនុវត្តតាមគំនិតរបស់ខ្លួនដែលបានគិត ១០ ឆ្នាំគឺយកក្រលៀនរបស់ខ្លួនប្តូរឲ្យកូន។ ម្តាយនិយាយទាំងស្ងប់ស្ងាត់ថា “យ៉ាងណាមិញវាជាកូនបង្កើតរបស់ខ្ញុំ! វាទើបតែធំឡើងចូលសង្គម ហើយតែងតែសង្ឃឹមថានឹងផ្តល់ឱ្យវានូវជីវិតថ្មីមួយ!” បន្ទាប់ពីបានផ្តួចផ្តើមពិភាក្សាជាមួយសាស្រ្តាចារ្យ Lin Qingyuan រួចហើយ ដោយសារម្តាយគឺជាមនុស្សតែម្នាក់គត់នៅក្នុងគ្រួសារមានសុខភាពល្អ និងមិនមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ បន្ទាប់ពីផ្នែកជំងឺតម្រងនោមនៃមន្ទីរពេទ្យខាងលើបានធ្វើការវាយតម្លៃមុនវះកាត់ប្តូរតម្រងនោម លោកសាស្ត្រាចារ្យ Zhang Zhaoxiang បានបញ្ចប់ការវះកាត់ប្តូរតម្រងនោមដោយជោគជ័យ ទាំងម្តាយ និងកូនប្រុសត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចេញពីមន្ទីរពេទ្យដោយសុវត្ថិភាព និងឆាប់រហ័ស។ បន្ទាប់ពីវះកាត់ប្តូរក្រលៀន និងមិនមែនជាការបញ្ចប់នៃការព្យាបាលនោះទេ នាពេលអនាគត អាស៊ីនត្រូវតែត្រលប់មកពិនិត្យជាប្រចាំដើម្បីតាមដានមុខងារតម្រងនោម និងកែសម្រួលបរិមាណថ្នាំ និងប្រភេទថ្នាំ។ ទន្ទឹមនឹងនេះគាត់ក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ផងដែរក្នុងការថែទាំមុខងារតម្រងនោមឲ្យមានសុខភាពល្អដែលគាត់បានទទួលពីម្តាយគាត់ផងដែរ។
“ជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ” ត្រូវបានបែងចែកជា ៥ ដំណាក់កាល ដោយដំណាក់កាលទី ៥- ដំណាក់កាលចុងក្រោយនៃជំងឺតម្រងនោម (End Stage Renal Disease,ESRD)។ នៅតៃវ៉ាន់មានអត្រាប្រេវ៉ាឡង់ខ្ពស់បំផុតជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ១ នៅលើពិភពលោក។ ការលាងឈាម ឬការលាងឈាមតាមភ្នាសពោះវៀនគ្រាន់តែជាការព្យាបាលជំនួសតម្រងនោមប៉ុណ្ណោះ ដែលជួយសង្គ្រោះជីវិតបាន ប៉ុន្តែមិនអាចជាដាច់បានទេ។ ភាពជោគជ័យនៃការប្តូរក្រលៀនគឺជាការព្យាបាលជាដាច់ទាំងស្រុង។ លោកសាស្ត្រាចារ្យ Lin Qingyuan បាននិយាយថាអត្រាប្តូរតម្រងនោមបច្ចុប្បន្ននៅតៃវ៉ាន់មានត្រឹមតែ ៤% ប៉ុណ្ណោះ ហើយកំណត់ត្រាខ្ពស់បំផុតនៃការលាងក្រលៀននៅប្រទេសជប៉ុនគឺមានតែ ៤០ ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ ការប្តូរក្រលៀនឲ្យកុមារគឺដើម្បីរក្សាការលូតលាស់ និងលើកកម្ពស់គុណភាពជីវិតកាន់តែល្អប្រសើរឡើង ដែលជាវិធីព្យាបាលដ៏ល្អបំផុតដោយមានឱកាសរស់រានមានជីវិត។ សាស្រ្តាចារ្យ Lin Qingyuan បានចាប់ផ្តើមធ្វើការប្តូរតម្រងនោមលើកដំបូងនៅឆ្នាំ ១៩៨៥ ហើយអ្នកជំងឺ ដែលបានទទួលការប្តូរតម្រងនោមមានកំណត់ត្រាល្អដោយមានសុខភាពល្អ និងរស់បានរហូតដល់ ៣៥ ឆ្នាំ។ របាយការណ៍ជំងឺតម្រងនោមប្រចាំឆ្នាំ ២០១៧ បានបង្ហាញថា អត្រារស់រានមានជីវិត ៥ ឆ្នាំនៃការប្តូរតម្រងនោមគឺ ៩២.៣% ហើយអត្រារស់រានមានជីវិត ១០ ឆ្នាំនៃការប្តូរតម្រងនោមគឺ ៨០.៧% ប៉ុន្តែផ្នត់គំនិតរបស់ប្រជាជនតៃវ៉ាន់អំពីការបរិច្ចាគប្តូរសរីរាង្គមិនទទួលបានការគាំទ្រទេ ដែលបណ្តាលឲ្យការចុះឈ្មោះប្តូរក្រលៀន ១០ ឆ្នាំមិនប្រាកដអាចមានក្រលៀនបរិច្ចាគដែលស័ក្តិសមសម្រាប់ប្តូរដែរ។
យោងតាមការសិក្សាលើទិន្នន័យធានារ៉ាប់រងសុខភាពជាតិ ដោយសាស្រ្តាចារ្យ Xu Zhicheng និងសាស្រ្តាចារ្យ Wen Qibang នៅវិទ្យាស្ថានសុខាភិបាលជាតិ បានឲ្យដឹងថា នៅតៃវ៉ាន់ កុមារប្រមាណ ២០ ម៉ឺននាក់មានជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ មូលហេតុនៃជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃចំពោះកុមារ និងមនុស្សពេញវ័យគឺមានភាពខុសគ្នាឆ្ងាយណាស់។ មនុស្សពេញវ័យជាង ៥០% មានជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃដោយសារជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលទាក់ទងយ៉ាងជិតស្និទ្ធទៅនឹងជំងឺលើសជាតិខ្លាញ់ក្នុងឈាម ជំងឺលើសឈាម ជំងឺលើសជាតិស្ករក្នុងឈាម។ កុមារ ៥០% មានតម្រងនោមពីកំណើត និងភាពខុសប្រក្រតីនៃបំពង់ទឹកនោម កុមារ ២០-៣០% គឺជាជំងឺរលាកក្រពេញប្រូស្តាត ផ្សេងទៀតបណ្តាលមកពីជំងឺវិបត្តិមេតាប៉ូលីស ការផ្លាស់ប្តូរហ្សែនឬភាពខុសប្រក្រតី។ ល។ដូច្នេះ យុទ្ធសាស្រ្តពិនិត្យរកឃើញដំបូងមានភាពខុសប្លែកពីមនុស្សធំ រួមទាំងរូបមន្តគណនាអត្រាបញ្ចេញសារធាតុក្លូមេរុលរបស់តម្រងនោម និងជំងឺពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតក៏មិនដូចគ្នាដែរ។ យុទ្ធសាស្រ្តបង្ការ និងព្យាបាល៥ កម្រិត ៣ ដំណាក់កាលរបស់កុមារ ការណែនាំអំពីការព្យាបាល និងកម្រិតនៃការថែទាំត្រូវតែកំណត់ទៅតាមការលូតលាស់ ការអភិវឌ្ឍ និងដំណាក់កាលផ្លូវចិត្តរបស់កុមារដូចជាការកំណត់ជំងឺលើសឈាមរបស់កុមារ និងជំងឺលើសជាតិខ្លាញ់ក្នុងឈាមរបស់កុមារ។
ការពិនិត្យអេកូមុនពេលសម្រាល ការពិនិត្យអេកូក្រោយពេលសម្រាលកូន ការពិនិត្យទឹកនោម ការពិនិត្យទឹកនោមជាប្រចាំ រកឃើញភាពខុសប្រក្រតី ឬការឆ្លងមេរោគលើផ្លូវទឹកនោម ឳពុកម្តាយគួរតែមានស្មារតីប្រុងប្រយ័ត្ន និងស្វែងរកគ្រូពេទ្យឯកទេសព្យាបាលជំងឺតម្រងនោមកុមារ ដើម្បីឆ្លុះអេកូពិនិត្យតម្រងនោម និងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យម្តងទៀត ដោយសង្ឃឹមថា អាចរកឃើញទាន់ពេល និងតាមដាននៅដំណាក់កាលទីពីរនៃការការពារ និងការព្យាបាលជំងឺនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ ពីព្រោះប្រសិនបើដំណើរវិវត្តន៍ជំងឺនេះឈានដល់ដំណាក់កាលទី ៣ នៃជំងឺតម្រងនោមរ៉ាំរ៉ៃ ទីបំផុតវានឹងវិវត្តទៅជាជំងឺតម្រងនោមដំណាក់កាលចុងក្រោយ នោះត្រូវការការប្តូរតម្រងនោមថ្មីទើបអាចព្យាបាលជាដាច់នៃជំងឺនេះ។
檔案下載:圖3林清淵教授直式照.jpg